Miłośników architektury zapraszamy do zwiedzania klatki schodowej w zabytkowej kamienicy przy ulicy Długiej 39. Budynek został wyremontowany dzięki wsparciu Funduszy Europejskich, projekt „Droga do Nowoczesności” – prace remontowo-konserwatorskie zabytkowej klatki schodowej budynku przy ul. Długiej 39 w Bydgoszczy.

Zapraszamy również na wystawę, która prezentuje materiały archiwalne dotyczące przeszłości tej przestrzeni. 

Plansze z wystawą podziwiać można od poniedziałku do piątku w godz.: 8:00 – 15:00, ul. Długa 39. 

Historia budynku przy ul. Długiej 39. 

Kamienica nieznanego autorstwa powstała jako obiekt I- piętrowy pod koniec XVIII wieku, a w latach 90-tych XIX wieku wg projektu architekta Carla Rose została wykonana nadbudowa II piętra. Nie znamy całej historii budynku, ale pod tym adresem w okresie międzywojennym mieściły się m.in. apteka (najpierw Władysława Kużaja, potem Staromiejska), Zakład Fotograficzny „Helena”, biuro prawnicze adwokata Józefa Dubisa oraz złotnicy-grawerzy Kazimierz Dąbrowski i Marcin Szubert. Z kolei po II wojnie światowej siedzibę miała tu Pomocnicza Spółdzielnia Rzemieślnicza Branży Włókienniczej. Od połowy lat 80-tych kamienica jest zajmowana przez Bibliotekę. Od 2012 roku na parterze swoją siedzibę mają Introligatornia (która istnieje od 1 listopada 1923 roku) oraz Multimedia 39 (dawna Wypożyczalnia Zbiorów Dźwiękowych).

Apteka Władysława Kużaja -> Apteka Staromiejska

Władysław Kużaj był znanym bydgoskim aptekarzem i działaczem społecznym. Urodził się 21 maja 1869 roku w okolicach Poznania. Na początku XX wieku przeprowadził się do Bydgoszczy i to właśnie z tym miastem związał swoje zawodowe życie. W międzywojniu był dosyć znaną postacią w mieście, działał na rzecz utrzymania polskości w Bydgoszczy. Pod koniec 1918 roku został członkiem zarządu Polskiej Rady Ludowej na miasto Bydgoszcz i przedmieścia. Jako jeden z reprezentantów władz polskich brał udział 19 stycznia 1920 roku w uroczystości oddania Bydgoszczy Odrodzonej Polsce, która miała miejsce w sali posiedzeń Ratusza Miejskiego. Po objęciu Bydgoszczy przez polską administrację Kużaj został mianowany członkiem Tymczasowej Rady Miejskiej, której kadencja trwała od 24 sierpnia 1920 roku do 16 grudnia 1921 roku. Mimo wszystko Władysław Kużaj znany jest głównie z prowadzenia apteki przy ul. Niedźwiedzia 6. Nabył ją w 1905 roku jako aptekę pod „Czarnym Orłem” i był w tamtym czasie jedynym aptekarzem Polakiem w Bydgoszczy. Po szesnastu latach działalności, w roku 1921, apteka została sprzedana i zaczęła funkcjonować pod nazwą Apteka „Pod Niedźwiedziem”. Z kolei Kużaj, który stracił wkrótce w wyniku dewaluacji wszystkie pieniądze uzyskane w wyniku sprzedaży apteki, musiał podjąć pracę poza Bydgoszczą. Po długich staraniach udało mu się uzyskać koncesję na otwarcie dziewiątej z kolei apteki w mieście. Apteka Władysława Kużaja po raz pierwszy pojawia się w Książce Adresowej Miasta Bydgoszczy : na rok 1928. Od roku 1931 nowym właścicielem placówki został Edmund Jaraczewski, który nadał jej nową nazwę: Apteka Staromiejska. Zmiana właściciela pokrywa się ze zmianą numeracji ulic miasta (nastąpiła ona w lutym 1931 roku) i wiąże się ze zmianą adresu z Długiej 57 na znaną nam współcześnie Długą 39.

Pierwszy raz Apteka Staromiejska pojawia się w Książce Adresowej Miasta Bydgoszczy: na rok 1933. W spisach telefonów po 1945 roku już nie widnieje.

Apteka Staromiejska

Kużaj Władysław

fot. 1: Księga Adresowa miasta Bydgoszczy. Rocznik 1936/37 (strona 597)
fot. 2: Książka Adresowa Miasta Bydgoszczy : na rok 1929

Zakład Fotograficzny „Helena”

Właścicielka: Helena Biernat. Adres: Długa 57->39, po wojnie Aleje 1 Maja 73.

Helena Biernat (z domu Zientek) urodziła się w 1901 roku. Od najmłodszych lat interesowała się fotografią. W latach 1915 -1917 uczyła się zawodu u Jozefa Tschernatscha. W 1922 roku wyszła za mąż za Franciszka Biernata, który był z zawodu rzeźnikiem. W 1925 roku otwierają wspólnie zakład fotograficzny na pierwszym piętrze kamienicy przy ul. Długiej 57, pod szyldem: Foto „Helena”. W tej lokalizacji będzie działać aż do II wojny światowej. Po wojnie zakład przeniesie się Aleje 1 Maja 73. Zostanie zamknięty w 1959 roku. Helena umiera w roku 1980.

Pierwsza wzmianka o zakładzie – Książka Adresowa na rok 1928:

Pierwsza wzmianka o zakładzie

Zakłady foto

fot.2 Księga Adresowa miasta Bydgoszczy. Rocznik 1936/37 (strona 609)

Biuro prawnicze adwokata Józefa Dubisa

Na drugim piętrze kamienicy przy ul. Długiej 57 miał swoje biuro prawnik Józef Dubis. Niestety niewiele o nim wiemy. Jedyne informacje na temat jego działalności pochodzą z ogłoszeń w prasie codziennej, m.in. „Gazecie Bydgoskiej”.

Obrońca prywatny

fot. Gazeta Bydgoska, 1925, nr 254, s. 8